گفتگو با دو کشاورز موفق مجری طرح کاشت انواع گیاهان دارویی در شهرستان باشت
آقای محمد رحیم زارعی محقق و کشاورز شیرازی که حدود 4 سالی است در شهرستان باشت به کشت گیاهان دارویی مشغول است، شرایط اقلیمی خاص شهرستان باشت را، گنجی می داند که زمین به مردمان این شهرستان داده است و می گوید: اقلیم باشت با زادگاه اصلی برخی از گیاهان دارویی خاص بسیار شبیه است و از لحاظ طول و عرض جغرافیایی نزدیک به هم هستند.
این کشاورزی خوش ذوق در مزرعه 6 هکتاری خود انواع گیاهان به لیمو، استویا، نعنا فلفلی، آرتیشو و بادرنجه بویه پرورش داده است که در سال سودی چند صدمیلیونی را نسب خود کرده و با عملیاتی نمودن این ایده خود در واقع به شعال اقتصاد مقاومتی لبیک گفته و آن را عملیاتی نموده است.
این کارشناس گیاهان دارویی می گوید: بهلیمو درختچهای به ارتفاع ۱،۵ الی ۲ متر میباشد؛ این گیاه دارای ساقههای بلند، زاویه دار و منشعب است، امروزه این گیاه به خاطر زیبایی و عطر دلپذیری که دارد، در بسیاری نواحی، پرورش داده میشود.
وی ادامه داد: از به لیمو در درمان سوء هاضمه، نفخ، سردردهای یک طرفه، دردهای عصبی، سرگیجه و علائم سرماخوردگی استفاده می شود بعلاوه در تقویت حافظه و ایجاد آرامش نیز مفید است. همچنین به عنوان ادویه در مصارف خانگی نیز کاربرد دارد. اسانس به لیمو دارای خواص باکتری کش و حشره کش بوده و همچنین در صنعت عطرسازی نیز از آن استفاده می شود.
زارعی افزود: در هر هکتار به لیمو حدود 4 تن برگ خشک این گیاه در سال جمع آوری می شود که با توجه به بازار فروش و قیمت مناسب 400 هزار ریالی آن می توان درآمد این گیاه دارویی را تا چندین برابر کشت یک ساله ی دیگر محصولات کشاورزی نظیر گندم و ذرت در هر هکتار دانست.
سید وحید درویش پور یکی دیگر از کشاورزان گیاهان دارویی در این شهرستان است، و در گفتگو با این پایگاه خبری گفت:همزمان با 14 رمضان اولین برداشت از چای سبز به لیمو در مزرعه ایران به لیمو باشت آغاز گردید.
وی افزود: برداشت از چای سبز به لیمو در 4 هیکتار از مزارع امروز شروع شده و تا پایان مرداد ماه ادامه پیدا خواهد کرد.
درویش پور گفت: دمنوش به لیمو یا همان چای سبز با توجه به فواید خوب آن ازجمله ضد نفخ، جلوگیری از تپش قلب، آرامش بخش بودن آن به زودی جایگزین چای سیاه را خواهد شد.
درویش پور تصریح کرد: برداشت گیاه را در سال میتوان ۲ تا ۳ بار انجام داد که در ماههای خرداد، مرداد و مهر که تعداد دفعات برداشت با توجه به شرایط تغییر میکند.
این کشاورز باشتی ادامه داد: بیشترین مواد معطر گیاه در زمان گلدهی است و برداشت از برگهای بالایی بهتر است صورت گیرد؛ برگها را باید در هوای آفتابی که بیشترین اسانس و عدم وجود شبنم است، برداشت نمود. وی با انتقاد از اینکه تا کنون هیچ مسئولی به ما سر نزده است، گفت: از مسئولان شهرستان و استانی می خواهیم تا ضمن سرکشی به این مزرعه موجب دلگرمی عوامل ایجاد این مزرعه شوند.
درویش پور با اشاره به اینکه این مزرعه برای 4 نفر به طور دائم اشتغال زایی نموده است، افزود: در فصل برداشت روزانه برای 30 نفر نیز به صورت فصلی اشتغال زایی نموده ایم.
استویا یکی دیگر از گیاهان دارویی است که به خوبی در این شهرستان از نظر کیفیت و میزان برداشت جواب داده است. زارعی از کشت 2 و نیم هکتار از کشت این گیاه دارویی در مزرعه اش خبرداد و گفت: این گیاه به عنوان ماده شیرین کننده طبیعی وبهترین جایگزین شیرین کننده مصنوعی است افزود: شکر حاصل از گیاه استویا حدود 250 برابر شیرین تر از قند ساکاروز است.
وی افزود: ماده استحصالی از این گیاه بهترین قند برای افراد مبتلا به بیماری دیابت می باشد و در شرایط مناسب از هر هکتار زمین زیر کشت آن حدود سه تا شش تن محصول سبز (برگ) به دست می آید که می توان از آن طی مراحلی ماده شیرین استخراج کرد. این محقق گیاهان دارویی بیان داشت: استویا مناسب ترین شکر برای دیابتی ها و افراد دارای رژیم است، همانگونه که قبلا گفته شد برگهای این گیاه 250 تا 300 برابر شیرین تر از شکر طبیعی هستند؛ کالری استویا بسیار پایین (در حد صفر) است و هیچ تاثیری بر قند خون، فشار خون و همچنین اثر پوسیدگی بر روی دندان ندارد.
بادرنجبویه یکی دیگر از گیاهان دارویی است که آقای زارعی در مزرعه اش کاشته است. این گیاه از خانواده نعناعیان است که مردم بعضی سرزمینها از مدتها پیش خواص داروئی آن را می دانستند و برای درمان برخی بیماریها از آن استفاده می کردند.
این محقق گیاهان دارویی در باره این گیاه گفت: بادرنجبویه گیاهی علفی، چند ساله، دارای ساقه زیر زمینی کوتاه، شاخه های منشعب به ارتفاع 60-30 سانتی متر، برگها بصورت متقابل تخم مرغی و یا قلبی شکل با حاشیه دندانه دار می باشند.
وی افزود: بادرنجبویه، آرام بخش اعصاب، ضد بیماری های قلب، معده و روده و مفرح و نشاط آور میباشد؛ این گیاه به اشکال مختلفی از قبیل اسانس، عصاره روغنی، روغن، پماد، کمپرس و دمکرده استفاده میشود.
این کارشناس گیاهان دارویی در مورد گیاه نعناع فلفلی نیز گفت: بیشترین مصرف نعناع فلفلی به منظور تهیه اسانس است. این گیاه دارای خواص دارویی و مواد مصرف فراوانی از جمله داروهای ضد نفخ، ضد باکتری، محلولهای دهان شویه، و نیز در صنایع غذایی، بهداشتی، آرایشی و نوشابه سازی می باشد. وی افزود: از این گیاه در ترکیب داروهای گیاهی تولید شده در کشور از جمله آلتادین، ماسومنت، قطره نعناع، منتاوآلیکوم استفاده شده است.
زارعی در مورد کشت این گیاه در منطقه باشت اظهار داشت: این گیاه در مناطقی که دارای زمستانهای ملایم (حداقل دما 8 – درجه سانتیگراد) و خاک با PH بین 5-8 باشد قابل کشت است. به طور کلی خاکهای اسیدی و زهکشی شده برای کشت نعناع فلفلی مناسب هستند، این گیاه زمستان را بصورت رکود به سرمی برد و در فصل بهـــار مجدداً رشد کرده و سرشاخه می دهد.
زارعی در ادامه از برداشت 5 تن برگ تعنا فلفلی با قیمت هر کیلو 80 هزار ریال برای یک هکتار در سال خبر داد و گفت: زمین های مساعد و آب و هوای شهرستان باشت به گونه ای است که یکی از بهترین مناطق برای کشت گیاهان دارویی است که این نعمت و گنجی است که خداوند به مردم این منطقه ارزانی داشته است.
گفتگو با کشاورز موفق مجری طرح کاشت به لیمو
در میان گروه های مختلف هر جامعه ، بدون تردید نقش کشاورزان به دلیل تامین یکی از مهمترین نیازهای بشری یعنی غذا ، نقشی کاملا متمایز و برجسته ای است، از این رودر تاریخ کهن دیاربام نفت ایران جایگاه و نقش طبقه کشاورز همواره مورد اهتمام خاصی بوده است .
“کردی پوساعد” ۵۳ ساله در زمین۲ هکتاری اش در دشت امامزاده جعفر(ع)گچساران به کاشت ۸۰هزار نهال” به لیمو” پرداخته است و برای ۵۰ نفر به طور مستقیم وغیرمستقیم و به صورت فصلی اشتغال زایی کرده ومحصول سالم و ارگانیک او در استانهای مختلف همچون تهران،اصفهان ،قم و دیگر استان های کشور نیز خریدار دارد.
“کردی” از ۱۹ سال گذشته تا امروز به کشاورزی مشغول است وحدود ۳ سال است با توجه به اطلاعاتی که از طریق دیگرکشاورزان، نمایشگاهها، رسانه ها و نهاد جهاد کشاورزی به دست آورده است، به تولید محصول سالم و ارگانیک “به لیمو” در گچساران اقدام کرده است.
این فعال عرصه اقتصاد مقاومتی که در کنار دیگر کشاورزان این خطه دردشت امامزاده جعفر(ع)گچساران به پرورش گیاه دارویی و معطر “به لیمو” پرداخته است در این خصوص می گوید:از سال ۷۶کشاورزی را شروع کردم، زمینی داشتیم بالغ بر ۵ هکتار که سالها به کشت گندم ،جو و ذرت در آن مشغول بودیم.
وی می افزاید:از سال ۹۲به دلیل هزینه های بالا و بروز برخی مشکلات و با توجه به امکاناتی که در اختیارمان بود ، با انجام تحقیقات لازم در زمینه کشت به لیمو و نیزبا اخذ تسهیلاتی از صندوق کارآفرینی امید رو به کشت این گیاه دارویی آوردیم.
این کشاورز گچسارانی اظهارکرد:هزینه های جانبی کمتر نسبت به برخی از دیگر محصولات کشاورزی ، موجب شده است تا در تولید این محصول ثابت قدم باشیم.در حال حاضر۲هکتاراز۵هکتار زمین کشاورزی ام رادر کنارکشت دیگر محصولات به تولید “به لیمو” اختصاص داده ایم.
پورساعد تصریح کرد: در این مزرعه با تعدادی از اعضای خانواده ام به طور ثابت مشغول به کار هستیم و در زمان برداشت تعداد کارگران به ۴۰ الی ۵۰ نفر هم می رسد. زمان برداشت نیزهر ۲ماه یکبار است و این فاصله برداشت بیش از یک هفته به طول می انجامد که میزان برداشت از هر هکتار در هر سال بیش از ۲و نیم تن خواهد بود.
وی با اشاره به زمان کاشت و برداشت این محصول پرخاصیت گفت:اسفندماه مناسب ترین زمان کاشت این محصول به شمار می رود و زمان برداشت این محصول از خردادماه و هر دو ماه یکبار انجام می شود که به نوعی اواخر آبان ماه در این شهرستان خواهد بود.
به گفته این فعال عرصه اقتصادمقاومتی آخرین برداشت محصول به لیمو تا قبل از سردی هوا انجام می شود و درهر سال سه مرتبه برداشت خواهند داشت و این کار تا حدود ۵سال ادامه دارد.
این تولید کننده به لیمو،درادامه بازار فروش این محصول را بسیار نامناسب و سخت برشمرد و گفت: هر کیلو به لیمو حدود ۳۰ هزار تومان در بازار(دلال) به فروش می رسد. اگر حدود ۱۰ هزار تومان را بابت دیگر هزینه ها محاسبه کنیم که حدود ۳۳ درصد می شود مابقی آن که ۶۷ درصد محسوب است،سود کشاورز می شود.
پورساعد در ادامه با اشاره به موانع پیش روی فروش محصولات خود می گوید:متاسفانه ارزان فروشی تولیدات کشاورزان یکی از مهمترین مشکلات کشاورزان گچسارانی است. کشاورزان زحمت کش هر سال در فصل برداشت بعضا به دلیل فراوانی عرضه و نبود بازار مناسب مجبوربه فروش محصولاتشان به قیمتی نازل به دلالان هستند که در حقیقت سود اصلی نصیب همان دلالان می شود.
وی وجود دلالان ، واسطه ها و نابسامانی بازار فروش را از مهم ترین مشکلات خود می داندو می افزاید:مسئولان باید کشاورزان را حمایت کنند و مشکلات مربوط به سختی فروش تولید کنندگان “به لیمو” را مرتفع کنند تا محصولشان تنها محدود به فروش در عطاری های شهرستان ختم نشودو در پی عرضه تجاری آن نیز باشد.
پور ساعد می گوید :سختی کار به لیمو در سال اول کشت است. بازدهی این کار پس از گذشت ۴ماه به بعد آغاز خواهد شد،در سال اول و دوم هر کیلو به لیمو حدود ۶۰هزار تومان به فروش می رفت و امروز متاسفانه با باز شدن پای دلالان به این عرصه قیمت این محصول امسال تا ۳۰هزار تومان هم نزول کرده است.
وی درآمد سالانه خود را در سال های فراوانی و فروش خوب محصول ۶۰تا۷۰ میلیون درهر هکتارعنوان می کند و می گوید: اگر مردم از خواص درمانی گیاه به لیمو اطلاع یابند، بازار فروش آن در منطقه و استان های همجوار نیزبالاخواهد رفت.
این فعال عرصه اقتصادمقاومتی گفت:با گذشت رنج ها و سختی های زیاد ونیز ضرر و زیان این محصول امروز توانسته ایم به تولید بالایی برسیم. به لیمو نیاز به هرس ندارد و این باعث می شود که نیاز به کارگر دائم هم نداشته باشیم. این محصول یک گیاه خشکباری است و می توان آن را خشک نمود و در بازارعرضه کرد ، این محصول ارگانیک است و سم و کود برای پرورش این محصول استفاده نمی شود