این عمل ممكن است در نور خورشید و یا در سایه انجام شود و به نوع گیاه و قسمتهای مختلف گیاه بستگی دارد. مثلا گلها و برگهای معطر را باید در سایه خشك نمود در صورتی كه پوست و چوب و سرشاخهها را میتوان در آفتاب نیز خشك كرد. بطوركلی هنگامی میتوان از نور خورشید استفاده نمود كه نور خورشید مواد مؤثره، رنگ و بوی مطبوع گیاه را از بین نبرد. در این روش در سینیهای مشبك یك متر در یك متر و در زمان 8 تا 20 روز بسته به گیاه و دمای محیط انجام میشود. در هر سینی نیم كیلو گل تازه، یك تا 2 كیلوگرم برگ تازه، 2 تا 5/2 كیلوگرم ریشه را میتوان قرار داد. سینیها در قفسهها قرار میگیرند و هر چند روز یك بار باید محل سینیها با هم عوض شود.
خشك كردن (خانگی)
گلها: گرد و غبار و آلودگیهای آشكار، خار و حشرات را از گیاه جدا كنید. روی كاغذ یا روزنامه درون یك سینی قرار دهید تا خشك شود. پس از خشك شدن آن را در یك ظرف تیره رنگ و در بسته نگهداری كنید. اگر از گل داودی استفاده میكنید گلبرگهای خشك شده را جدا كرده و نگهداری كنید. برای خشك كردن اسطوخودوس آن را همراه با ساقه در یك پاكت كاغذی واژگون خشك كنید.
برگها: هر 10 ساقه را در یك دسته جمع آوری كرده و ببندید و آن را به صورت وارونه آویزان كنید و خشك كنید. وقتی برگها خشك و شكننده شدند آنها را با مالش از ساقه جدا كنید و آنها را در یك ظرف تیره رنگ نگهداری كنید. اگر ساقه و برگ مورد استفاده باشند تمام آنرا خرد كنید و نگهداری نمایید.
بذرها: تخمدانها را در دستههای كوچك به صورت وارونه آویزان كنید و زیر آن یك سینی یا كاغذ قرار دهید تا بذرهایی كه ریخته میشوند را جمعآوری كنید.
ریشه: بعد از برطرف كردن گل و خاك، ریشه را به قطعات كوچك تقسیم میكنیم. قطعات ریشه را روی كاغذ پهن كنید و در دمای 50 درجه سانتیگراد یا در آفتاب آنها را خشك كنید.
اعمال پس از خشك كردن
روی اندام دارویی خشك شده قبل از عرضه به بازار (بر حسب نوع ماده مؤثره و چگونگی استفاده از آن) باید كارهایی انجام شود كه مهمترین این كارها عبارت است از:
– جدا كردن اضافات نامناسب و تمیز كردن اندامهای خشك شده از گرد و غبار.
در صورتی كه هنگام جمع آوری محصول قسمتهایی از گیاهان دیگر با اندامهای گیاه مورد نظر مخلوط شود باید جدا گردد. استقرار تهویههای مناسب هنگام تمیز كردن اندامها نیز سبب خارج شدن ذرات گرد و غبار حاصل از عملیات تمیز كردن میشود.
– الك كردن اندام مورد نظر با دستگاههای مخصوص.
– گاهی اوقات گلهای جمع آوری شده از دمگلهای طویلی برخوردار میباشند كه باید اقدام به جدا كردن آنها از گل نمود. برای انجام این كار نیز دستگاههای مخصوص طراحی و ساخته شده است.
معمولاً اندامهای گیاهانی كه به عنوان چای (دمكردنی) مورد استفاده قرار میگیرند باید بصورت خرد شده درآورده و مصرف شوند. میزان خرد كردن اندامهای مذكور بر حسب اندام گیاه و چگونگی استفاده از آن متغیر است.
