خشك كردن با حرارت مصنوعی
چنانچه درجه حرارت و تهویه به خوبی كنترل شود این روش خوب و قابل قبول خواهد بود. این روش نسبت به روش خشك كردن در هوای آزاد دارای مزایایی میباشد. در این روش فعالیت آنزیمها به سرعت متوقف میشود و باعث جلوگیری از فساد و تجزیه مواد مؤثره گیاه میشود.
جریان هوای معمولی (چند روز) (ذرت، گندم، برنج)
جریان هوای گرم (40 تا 80 درجه سانتیگراد) (چند ساعت طول میكشد) (گیاهان دارویی)
جریان هوای داغ (200 تا 1000درجه سانتیگراد) (مدت چند دقیقه) (گیاهان داروئی خاص: تاتوره، تاجریزی، علوفه دامی)
خشك كردن با حرارت مصنوعی با جریان هوای معمولی
این روش دارای سالنهای مجهز به فن و هواكش میباشد كه در اثر كوران باد گیاهان خشك میشوند. استفاده از تهویه تنها در روزهای گرم و خشك جایز میباشد و در روزهایی كه رطوبت هوا بیش از 50% باشد استفاده از این روش مناسب نیست.
خشك كردن با حرارت مصنوعی با جریان هوای گرم
این روش در مقایسه با روش قبل از كیفیت بهتر و سرعت بیشتری برخوردار میباشد. به این سبب به منظور خشك كردن گیاهان اغلب از این روش استفاده میشود. در این روش از دمای 40 تا 80 درجه سانتیگراد و تهویه مناسب استفاده میشود و طول زمان خشك كردن چند ساعت میباشد.
اعمال پس از خشك كردن
روی اندام دارویی خشك شده قبل از عرضه به بازار (بر حسب نوع ماده مؤثره و چگونگی استفاده از آن) باید كارهایی انجام شود كه مهمترین این كارها عبارت است از:
– جدا كردن اضافات نامناسب و تمیز كردن اندامهای خشك شده از گرد و غبار.
در صورتی كه هنگام جمع آوری محصول قسمتهایی از گیاهان دیگر با اندامهای گیاه مورد نظر مخلوط شود باید جدا گردد. استقرار تهویههای مناسب هنگام تمیز كردن اندامها نیز سبب خارج شدن ذرات گرد و غبار حاصل از عملیات تمیز كردن میشود.
– الك كردن اندام مورد نظر با دستگاههای مخصوص.
– گاهی اوقات گلهای جمع آوری شده از دمگلهای طویلی برخوردار میباشند كه باید اقدام به جدا كردن آنها از گل نمود. برای انجام این كار نیز دستگاههای مخصوص طراحی و ساخته شده است.
معمولاً اندامهای گیاهانی كه به عنوان چای (دمكردنی) مورد استفاده قرار میگیرند باید بصورت خرد شده درآورده و مصرف شوند. میزان خرد كردن اندامهای مذكور بر حسب اندام گیاه و چگونگی استفاده از آن متغیر است.